Binnen de sectoren Cultuur en Jeugd heerst er grote ongerustheid over de overdracht van provinciale bevoegdheden. Negen koepelorganisaties uit deze twee sectoren schreven samen een brief aan de ministers Homans en Gatz, de leden van de commissies Bestuurszaken en Cultuur en de provincies. In de brief uiten ze enkele voorwaarden en bezorgdheden over de overheveling van de provinciale middelen, mensen en bevoegdheden, zoals omschreven in het Vlaamse Regeerakkoord.

De ondertekenaars stellen vast dat de Vlaamse regering de provincies hun persoonsgebonden bevoegdheden, waaronder die voor de beleidsdomeinen cultuur en jeugd, zal ontnemen en dit met ingang van 1 januari 2017. In zijn beleidsnota schrijft minister van Cultuur en Jeugd Sven Gatz: “De persoonsgebonden bevoegdheden van de provincies zullen overgeheveld worden naar ofwel het lokale niveau ofwel naar de Vlaamse overheid. De overheveling van deze taken en bevoegdheden gebeurt steeds met bijhorende budgettaire middelen, patrimonium, personeelsleden en rechten en verplichtingen.”

De ondertekenaars benadrukken dat toewijzing van de middelen die overkomen van de provincies, moet geregeld worden in overleg met de betrokken sectoren. Tot op heden is hierover echter geen formeel overleg geweest. Ze wijzen ook op het belang van heldere referentiekaders en duidelijke referentiejaren bij de overdracht van die bevoegdheden. Voor de referentiejaren moet de klemtoon liggen op 2013 en 2014. De bevoegdheden van de provincies moeten zoveel mogelijk overgedragen worden aan het Vlaamse niveau om de sectoren/werkvelden te versterken, versnippering tegen te gaan en lokale besturen optimale ondersteuning te bieden.

De ondertekenaars betreuren dat het provinciale beleid op verschillende domeinen nu al afgebouwd wordt, zonder dat er duidelijkheid is over de toekomst. Zo komt de continuïteit van de werking en de dienstverlening in het gedrang. Dit mag geen verkapte besparingsoperatie worden. De middelen die vanuit de provincies beschikbaar waren voor cultuur en jeugd, moeten ook in de toekomst ten goede komen van deze sectoren.

Er is nood aan een globale beleidsvisie die de link legt tussen het Vlaamse beleid, het lokale beleid en de ruimte en organisaties daar tussenin. De ondertekenaars wijzen in het bijzonder op het belang van bovenlokale en regionale samenwerking en ontmoeting binnen de cultuursector en de jeugdsector. Het gaat om samenwerking en ontmoeting binnen de diverse deelsectoren, maar ook tussen sectoren onderling en tussen overheden. Daarbij is er ruimte voor efficiëntiewinst, voor ontmoeting en expertisedeling. Samenwerking en ontmoeting kunnen maar bloeien mits de nodige financiële en inhoudelijke ondersteuning. Die ondersteuning wordt ook gevraagd door de lokale besturen, zoals blijkt uit de regioscreening. Vlaanderen moet de verantwoordelijkheid opnemen voor actoren die provinciaal of regionaal actief zijn.

Bij georganiseerde regiosamenwerking, is er bovendien nood aan regionaal georganiseerde participatie van burgers. De uitbouw van een regionaal beleid vraagt inspraak van de burgers en van het middenveld.

De ondertekenaars vragen bijzondere aandacht voor de provinciale uitleendiensten. Deze dienstverlening moet behouden blijven. Ongeacht wie deze dienstverlening in de toekomst organiseert, is het belangrijk dat er een bereikbaar en betaalbaar, regionaal georganiseerd, uitleenaanbod blijft bestaan voor de organisaties die er gebruik van maken.

De Ambrassade
De Federatie
Formaat Jeugdhuiswerk Vlaanderen
Forum voor Amateurkunsten
Overleg Kunstenorganisaties (oKo)
Provinciale Raad voor Cultuur van de provincie Antwerpen
Vlaamse Jeugdraad
Vereniging Vlaamse Cultuur- en gemeenschapscentra (VVC)
Vereniging Vlaamse Jeugddiensten (VVJ)
Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie (VVBAD)