Naar een duurzame conservering van de Belgische digitale publicaties

Informatie aan Zee 2017 donderdag 14 tot vrijdag 15 september 2017

Naar een duurzame conservering van de Belgische digitale publicaties

Wie:

Rika Colpaert en Astrid De Spiegelaere (Koninklijke Bibliotheek van België)

Waar:

Ridderzaal

Wanneer:

donderdag 14/09 13.30u.

De Koninklijke Bibliotheek van België heeft de opdracht om het wettelijk depot van de publicaties op een papieren drager alsook het 'offline' elektronisch depot (fysieke dragers) te organiseren. Als gevolg van de digitale uitgeversactiviteiten en het succes van de online elektronische publicaties moet het wettelijk depot worden herbekeken en aangepast. Vandaag geldt er immers geen wettelijke verplichting om online elektronische publicaties te deponeren. Het wetgevend kader moet aangepast worden opdat we het hoofd kunnen bieden aan deze uitdaging.

De organisatie van een wettelijk depot voor elektronische publicaties door de Koninklijke Bibliotheek vereist uiteraard samenwerking met de verschillende actoren van de publicatiewereld en met de vertegenwoordigers van de gefedereerde entiteiten die bevoegd zijn voor het boek- en bibliotheekbeleid.

De technologische ontwikkelingen in dit domein gaan razendsnel. Het is moeilijk te voorzien welke nieuwe vormen digitale informatiedragers zullen krijgen. Veeleer dan het over formaten te hebben dient de wet te voorzien in een brede definitie van digitale informatie. Dit om te vermijden dat het wettelijk kader moet worden bijgestuurd bij elke technologische ontwikkeling en de verschijning van elke nieuwe drager. En ook opdat de definitie alle nieuwe vormen van publicaties zou omvatten die erfgenamen zijn van het papier en het geschrift overbrengen.

In een wereld waar het aantal elektronische publicaties een exponentiële groei kent, zou het een illusie zijn totaliteit na te streven. De vraag naar de selectie van de elektronische publicaties staat centraal en vereist breed overleg tussen de verschillende partners.

De documenten en hun metadata worden gedeponeerd via een specifieke module van het nieuw geïntegreerd bibliotheekbeheersysteem. Er wordt automatisch een elektronische depotverklaring gegenereerd als bewijs van het depot.

De vraag naar de raadpleging van de gegevens raakt aan de problematiek van de auteursrechten, wat een directe weerslag heeft op het beheer van het wettelijk depot van de elektronische publicaties. Het gemak waarmee elektronisch materiaal vandaag kan worden gekopieerd creëert onrust bij uitgevers en auteurs.

De elektronische publicaties die bij de Koninklijke Bibliotheek van België zullen worden gedeponeerd, zullen in situ raadpleegbaar zijn in een beveiligde omgeving die niet toelaat een document integraal te kopiëren. Voor elk depot kan de uitgever/auteur beslissen of de gedeponeerde elektronische publicatie voor raadpleging ter beschikking kan worden gesteld, ofwel uitsluitend bij de Koninklijke bibliotheek ofwel op meerdere locaties.

CV

Sophie Vandepontseele beschikt over een licentiaat in Geschiedenis van de “Université catholique de Louvain”. Zij werkt vandaag als directeur van de Hedendaagse Collecties van de Koninklijke Bibliotheek van België. Eén van de doelstellingen van de operationele directie “Hedendaagse Collecties” is de ontwikkeling en de toegang tot de hedendaagse collecties. Naast beleidsontwikkeling en begeleiding beheert zij de visie en operationele acties met betrekking tot de ontwikkeling, de organisatie en de toegang van de hedendaagse verzamelingen. Momenteel werkt ze aan het project voor de uitbreiding van de wet op het wettelijk depot tot de digitale publicaties. Verder werkt de Koninklijke bibliotheek aan de hernieuwing van haar Bibliotheekbeheersysteem, in kader van deze verandering besliste de Directie Hedendaagse verzamelingen een aantallen werkprocessen aan te passen met name de praktijkregels van de catalografie en de bibliografische overgang.

In het verleden stond Sophie aan het hoofd van de afdeling “Archief en Documentatie” van de algemene directie “Oorlogsslachtoffers” van de FOD Sociale Zekerheid. Ze ontwikkelde verschillende projecten op het gebied van erfgoeddigitalisering en documentmanagement. Later volgde de aansluiting bij het projectmanagement team van “NoVo” van de FOD Sociale Zekerheid, waar ze verantwoordelijk was voor de problematiek rond papieren archieven in kader van de overgang van de FOD naar een papierloze omgeving. In de geest van de “NoVo” cultuurverandering nam zij ook het beheer van de bibliotheek van de FOD Sociale Zekerheid voor haar rekening, met als belangrijkste doelstelling de bibliotheek te transformeren tot een krachtig hulpmiddel dat voldoet aan de behoeften van de gebruikers. Sophie is gespecialiseerd in informatie- en documentmanagement, waaronder de ontwikkeling van digitaliseringsprojecten in de erfgoedsector, recordsmanagement en analyse van de behoeften van de gebruiker.

Sophie werd op iaz2017 vervangen door twee van haar collega's: Rika Colpaert en Astrid De Spiegelaere.

Waarom lid van de VVBAD worden?

  • Deel zijn van het netwerk van experten en collega's
  • Mee de belangen van de informatiesector behartigen
  • Korting krijgen op de activiteiten van de VVBAD
  • Toegang krijgen tot vakinformatie
  • Participeren in de verenigingsbesturen
Word lid
© Vlaamse Vereniging voor Bibliotheek, Archief & Documentatie vzw
Statiestraat 179 | B-2600 Berchem (Antwerpen)
Tel: (+32) 03 281 44 57 | email: vvbad@vvbad.be