De Belgische rijks- en stadsarchieven bewaren vele kilometers rechtbankarchief. Vaak leiden deze documenten daar een sluimerend bestaan en worden ze enkel geraadpleegd door een handvol vakspecialisten. Nochtans vertelt dit bronnenmateriaal ons niet alleen heel wat over de eigenlijke criminele feiten, maar bevat het ook een massa aan informatie over het dagelijkse leven in het verleden (familiale relaties, arbeidsrelaties, tijdsgebruik,…) Zeker de talloze verklaringen van getuigen en verhoren van verdachten, opgetekend in het kader van het onderzoek naar de gepleegde misdrijven, zijn op dat vlak een ware goudmijn.

Om deze erg rijke bronnen op grote schaal te ontsluiten, niet alleen voor wetenschappelijke doeleinden, maar ook voor gepassioneerde amateurhistorici, genealogen, heemkundigen,… ging in mei 2019 het burgerwetenschapsproject ‘Getuigenissen’ van start. De ambitie? Minstens 10000 – maar liefst een veelvoud! – getuigenverklaringen en verhoren uit de achttiende en negentiende eeuw digitaliseren, transcriberen en analyseren met behulp van enthousiaste burgerwetenschappers en recente ontwikkelingen in de AI-technologie (HTR, entiteitsherkenning d.m.v. machine learning, geolokalisatie met GIS) , om op die manier wetenschappelijk onderzoek en de historische interesse van het brede publiek met elkaar verbinden.

Deze bijdrage presenteert de eerste voorlopige resultaten van het project op basis van materiaal uit de achttiende-eeuwse Brugse schepenbank en de negentiende-eeuwse correctionele rechtbank van Brugge.